چه جوشهایی را اصلاً نباید دستکاری کرد؟

جوش یک اختلال پوستی است که باعث ایجاد لکه‌های مختلفی نظیر جوش‌های سرسیاه، جوش‌های سرسفید، کورکها، برآمدگی و تورفتگی‌ها می‌شود. مسدود شدن غدد مویی توسط چربی‌های اضافه، پوست مرده و یا باکتریها باعث به وجود آمدن جوش صورت می‌شود. تجمع این مواد زائد بر روی غدد مویی باعث ایجاد برآمدگی در سطح پوست می‌شود. در هر قسمت از صورت ممکن است جوشهای ریز و درشتی پیدا شود که ما خواسته یا نا خواسته درگیر آن می شویم؛ ولی دستکاری جوش ها در مثلث خطر صورت عوارض دارد. مثلث خطر ناحیه بالای لب فوقانی تا انتهای پل بینی است و شامل قسمت هایی از بینی، فاصله ی بینی تا لب بالایی و گوشه های لب می باشد. این ناحیه از صورت سینوس کاورنوس را پوشش می دهد. در صورتی که در این منطقه جوش چرکی ایجاد شود، دستکاری کردن آن می ‎تواند عواقب جدی برای شما به دنبال داشته باشد.

دلایل ایجاد جوش‌

دلیل اصلی ایجاد جوش در هرجایی از بدن بسته شدن فولیکول‌های مو است. این فولیکول‌ها ممکن است با چربی یا سلول‌های مرده پوست مسدود شده یا به دلایل هورمونی بسته شوند. شایع‌ترین دلیل بسته شدن فولیکول‌های مو افزایش بیش‌ازحد سبوم (چربی طبیعی پوست) بوده که خود را به‌صورت جوش نشان می‌دهد؛ اما عوامل دیگری نیز می‌توانند باعث بروز جوش در بخش‌های مختلف بدن شوند که در ادامه درباره آنها بیشتر توضیح خواهیم داد.

• استفاده از لوازم آرایشی نامرغوب یا فاسد شده
• وجود برخی بیماری‌ها و استفاده از داروهای خاص
• سیگار و قلیان
• رژیم غذایی نامناسب
• آلودگی‌های محیطی
• عوامل ژنتیکی
• تغییرات هورمونی در نوجوانی
• مشکلات زنانه
• استرس
• عدم رعایت بهداشت و نظافت پوست

انواع جوش

• جوش های سرسفید: این جوش های کوچک معمولاً در زیر پوست باقی می‌مانند. آنها به‌صورت یک پاپول کوچک و به رنگ گوشت ظاهر می‌شوند.
• جوش های سرسیاه: این موارد به‌وضوح در سطح پوست دیده می‌شوند و به دلیل اکسید شدن ملانین، رنگدانه پوست، سیاه یا قهوه‌ای تیره هستند. برخی از افراد به‌اشتباه رنگی بودن آنها را ناشی از آلودگی پوست می‌دانند و هر بار چهره خود را به شدت اسکراب می‌کنند. درحالی‌که این کار ممکن است باعث تحریک بیشتر پوست شده و مشکلات دیگری ایجاد کند.
• پاپول‌ها: این برجستگی‌هایی کوچک، سفت و گرد اغلب صورتی‌رنگ هستند.
• جوش چرکی: این جوش‌ها که پر از چرک هستند ممکن است به ‌وضوح در سطح پوست قابل مشاهده باشند. قسمت پایه آن قرمزرنگ و چرک در قسمت بالای آنها قرار دارد.
• ندول‌ها: ساختار این‌ها شبیه پاپول‌ ها است؛ اما بزرگ‌تر هستند. ممکن است دردناک باشند و در اعماق پوست قرار بگیرند.
• کیست‌ها: به‌وضوح در سطح پوست دیده می‌شوند، پر از چرک و معمولاً دردناک هستند. طبق تجربه، کیست‌ها باعث ایجاد زخم می‌شوند.

عوارض دستکاری جوش های موجود در مثلث خطر

عفونت مغز

جوش ها منطقه (مثلث خطر) دارای رگ های خونی است که مستقیماً به مغز متصل شده است و این امر به این معناست که هرگونه عفونتی که در این منطقه بروز پیدا کند، می ‎تواند مستقیماً به مغز منتقل شده و بر مرکز عصبی شخص تأثیر بگذارد؛ اما با این وجود که این اتفاق بسیار نادر است این امکان وجود دارد که عفونت منتقل شده از این ناحیه به مغز حتی منجر به مرگ شود.

از دست دادن بینایی

دستکاری و ترکاندن جوش های مثلث خطر سبب می شود که عفونت توسعه یابد و گاهی به دلیل توسعه عفونت فرد دچار نابینایی خواهد شد.

فلج صورت

ترکاندن جوش صورت می تواند در بدترین حالت منجر به مرگ یا فلج صورت و مننژ (سامانه ای متشکل از چند لایه که دستگاه عصبی مرکزی را در بر می گیرد) شود. پس بهترین توصیه به شما تحمل و صبوری بیشتر است تا جوش و دمل ایجاد شده به مرور زمان برطرف شود.

روشهای درمان جوش

بنزیول پراکساید

بنزیول پراکساید یکی از رایج‌ترین داروهای درمان آکنه است که به طور مؤثر باکتری‌های مولد آکنه (جوش‌های چرکی آکنه) را از بین می‌برد و تولید چربی را کاهش می‌دهد. از آنجا که این محصول التهاب را به میزان کمی کاهش می‌دهد، بنابراین بهتر است برای درمان آکنه ملایم استفاده شود. در موارد بروز آکنه متوسط تا شدید، ترکیبی از بنزیول پراکساید و آنتی‌بیوتیک‌های موضعی نتایج بهتری را ایجاد می‌کنند.

آنتی بیوتیک‌ها

آنتی‌بیوتیک‌های موضعی مانند اریترومایسین و کلیندامایسین رشد باکتری‌های آکنه (P.acnes) را کنترل می‌کنند و در عین حال سبب کاهش التهاب جوش‌های چرکی می‌شوند. این داروها باید دقیقاً همان‌طور که تجویز شده‌اند برای جلوگیری از ایجاد مقاومت در برابر باکتری‌ها مورد استفاده قرار گیرند. هنگامی که آنتی‌بیوتیک‌ها همراه با بنزیول پراکساید مورد استفاده قرار می‌گیرند، اثربخشی آنتی‌بیوتیک‌های موضعی به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی همچنین می‌توانند جوش‌های چرکی یا التهابی را کنترل کنند؛ زیرا میزان باکتری روی پوست و همچنین التهاب را کاهش می‌دهند. آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی نیز معمولاً همراه با داروهای موضعی تجویز می‌شوند.

رتینوئیدها

رتینوئید موضعی، یک مشتق از ویتامین A است که اغلب اوقات درمان انتخابی برای بیماران مبتلا به جوش‌های چرکی آکنه متوسط تا نسب تا شدید است. نه تنها فرم‌های تجویز شده این دارو منافذ را پاکسازی می‌کنند، بلکه مانع تشکیل جوش‌های چرکی و سایر ضایعات آکنه می‌شود. در حال حاضر در فرمول‌های ملایم‌تری موجود هستند که نتایج مؤثری همانند ترکیبات قبلی دارند. رتینوئیدها حساسیت به خورشید را افزایش می‌دهند، بنابراین هنگام استفاده از رتینوئیدهای موضعی، اقدامات لازم برای حفاظت از خورشید را انجام دهید.

میکرونیدلینگ

یکی دیگر از درمان های بی نظیر جوش و جای جوش میکرونیدلینگ است. در این فرآیند سوزن های کوچکی به درون پوست اطراف جای زخم وارد می شوند تا پوست را به تولید کلاژن پوستی بیشتر وادار کنند. این کلاژن می تواند با صاف کردن پوست، ظاهر زخم های ناشی از جوش را کاهش دهد. با این حال، رفع زخم ناشی از جوش می تواند به بروز عوارض موقتی از جمله قرمزی، درد و التهاب منجر شود.

فوتودینامیک (PDT)

در طول این فرایند، یک پماد مخصوص (فوتوسنسیتایزر) به محل جوش اعمال شده و سپس یک نور کنترل شده به رنگ قرمز یا آبی بر روی محل تابانده می شود. این فرایند با هدف کوچک کردن غدد سباسه، کاهش مقدار چربی و از بین بردن باکتری ها در منافذ پوست و همچنین کاهش مؤثر اندازه جوش های کیستی انجام می شود.

ایزوترتینوئین

ایزوترتینوئین دارویی امید بخش برای مبتلایانی است که روش های دیگر در درمان جوشهای کیستی آنان مؤثر نبوده است. ایزوترتینوئین یک داروی خوراکی قدرتمند است که از ویتامین A مشتق شده و با تغییر شکل غدد سباسه جریان تولید چربی در این غدد را متوقف می کند. این کاهش در تولید سیبوم می تواند به کاهش مقدار باکتری و در نهایت رفع عفونت منجر شود.

تزریق استروئید

در صورت عدم مشاهده هر گونه بهبود در وضعیت جوش های کیستی، برخی متخصصان پوست جهت کاهش التهاب و پیشگیری از زخم شدن جای جوش تزریق دارو های استروئیدی را تجویز می کنند. تأثیرات این تزریق تنها پس از چند ساعت نمایان می شوند. با اینکه تزریق استروئید راه حلی ساده برای این مشکل پوستی به نظر می رسد؛ اما باید توجه داشت که تزریق کورتیزون باکتری موجود را از بین نبرده و فقط علائم مرتبط با آن را کاهش می دهد.

درمان لیزری جوش

درمان های لیزری با از بین بردن سطحی ترین لایه پوست و به سطح رساندن سلول های جوانتر زیرین، جوش ها و جای زخم ناشی از جوش ها را از بین می برند. این درمان، سطح پوست را بدون استفاده از مواد شیمیایی یا اسکراب تجدید کرده و ظاهر جای زخم ها را کاهش می دهد. با این حال، درمان لیزری جوش ها برای هر نوع پوستی مخصوصاً انواع حساس مناسب نیست. تأثیرگذاری این درمان به نوع جوش بستگی دارد.

لایه بردارهای شیمیایی

لایه بردارهای شیمیایی حرفه‌ای مانند اسید گلیکول یک یا اسید سالیسیلیک برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست، منافذ، جوش‌های سر سفید و سر سیاه و تحریک برای رشد پوستی جدید به کار می‌روند. لایه بردارهای شیمیایی همچنین در کاهش ظاهر زخم‌های آکنه بسیار مؤثر هستند. لایه بردارهای شیمیایی دارای سه نوع درجه بندی هستند: لایه بردارهای سطحی، متوسط و عمقی. لایه برداری‌های لایه‌های زنده (لایه‌های متوسط و عمیق) با استفاده از محصولاتی مانند اسید تری کلرواستیک (TCA) و فنل باید توسط یک پزشک انجام شود.

میکرودرم ابریژن

میکرودرم ابریژن روش لایه برداری مکانیکی لایه سطحی پوست است. این نوع درمان شامل یک دستگاه دستی است که کریستال‌ها را روی پوست می‌کشد. کریستال‌ها به آرامی سطح پوست را سایش یا صیقل می‌دهند. یک لوله‌ی خلاء کریستال‌ها و سلول‌های پوست را پاکسازی می‌کند. میکرودرم ابریژن موجب لایه برداری و باز کردن منافذ پوست می‌شود. نتایج سریعاً قابل مشاهده هستند و پوستی روشن‌تر و صورتی رنگ به وجود می‌آید.

لیزر

درمان‌هایی که شامل استفاده از لیزر هستند در زمانی که شما جوش‌های چرکی عمیقی دارید و عفونت می‌تواند عمیق‌تر از یک آکنه خفیف یا متوسط باشد، در رسیدن به لایه‌های عمیق پوست کمک می‌کنند و استفاده از این درمان‌ها در هنگام بروز این نوع از عفونت‌ها ضروری است. هنگامی که شما با عفونت باکتریایی و التهاب روی سطح پوست مانند جوش‌های التهابی و چرکی آکنه مواجه هستید، لیزر درمانی می‌تواند به شما کمک کند. لیزر درمانی به از بین بردن عفونت پوست کمک می‌کند و همچنین تشکیل اسکار را کاهش می‌دهد.

فوتودینامیک

در موارد شدید، به منظور از بین بردن جوش‌های چرکی آکنه ناشی از عفونت، روش درمانی به نام فوتودینامیک (پی تی دی) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در درمان فتودینامیک از ترکیب نور و یک محلول فعال شده توسط نور استفاده می‌شود که جوش‌های چرکی آکنه را هدف قرار می‌دهد و آنها را از بین می‌برد. علاوه بر از بین بردن جوش‌های چرکی و سایر عوارض پوستی ناشی از آکنه، درمان فتودینامیک همچنین ممکن است زخم‌های آکنه‌های قدیمی را کاهش داده و پوست شما را صاف‌تر کند.

درمان جوش صورت با دارو

بررسی انواع جوش و روش های درمان جوش ها